Je moet vandaag de dag oppassen met wat je zegt. Na alle commotie en overdreven saamhorigheidsgevoel beland je zo als jihadisten-sympathisant in een politiecel als je de gebeurtenissen in en om Parijs van de afgelopen week ietsje teveel relativeert. Als ik in ieder geval mijn televisie aanzet, dan spoelt er een ongezonde spanning de huiskamer in die mij met zachte drang een relativeringsverbod oplegt. Het is alsof wij onbeschaamde relativisten in deze dagen net zoals Maarten van Rossem in 2001 angstvallig van het beeldscherm worden gehouden omdat men liever mensen in beeld brengt die de apocalyps op dramatische wijze aankondigen, en dat terwijl naderhand steeds maar weer blijkt dat de Derde Wereldoorlog TÓCH niet is uitgebroken en het allemaal weer reuze meevalt, zoals altijd dus eigenlijk. Maar ons gelijk wordt vaak door zwaarlijvige onderbuik-brakers op zodanige wijze weggedrukt, dat het niet meer relevant is. Wij moeten allemaal “Charlie” zijn, en massaal met 5 miljoen man een stripboekje kopen om te bewijzen dat wij voor de vrijheid van meningsuiting zijn. En tegen wie moeten wij dat dan duidelijk maken? Een terrorist is per definitie niet voor reden vatbaar, laat staan als hij toch al gedood is door een regen van Franse politiekogels!

Maar wat is dat dan precies, vrijheid van meningsuiting? In de 20e eeuw was dat nog zonneklaar. Iedereen had recht op zijn eigen mening zolang er niet opgeroepen werd tot geweld, en als deze mening getoetst kon worden aan de wetten tegen discriminatie en haat zaaien. Maar dat lijkt nu volledig te zijn veranderd. De één zijn meningsuiting is namelijk en stuk vrijer dan die van de ander. “Sympathiseren” is bijvoorbeeld al een gevaarlijke vorm van mening uiten geworden, des te meer als die sympathie geuit wordt in de richting van salafistische moslims. Het “leuk vinden” van lijfstraffen is weliswaar officieel nog niet verboden, maar het zorgt er al snel voor dat je op een zwarte lijst komt van jihadisten, oftewel mensen met een streven. (Want dat is de letterlijke betekenis van jihad, streven. Wat dat betreft is elk mens met een doel in zijn leven een jihadist. En het streven naar vrijheid van meningsuiting kan ook zeker als een vorm van westers jihadisme opgevat worden, omdat dit een kernwaarde is van onze samenleving die wij ten koste van alles willen verdedigen!)

Met vrij grote zekerheid kan aangenomen worden dat de al-Qaeda strijders in Yemen in hun handen wrijven bij de massale demonstraties van afgelopen weekend. Want hun grootste nachtmerrie is nu juist, dat hun aanslag gerelativeerd wordt als incident. Hun doel is, om tweespalt te zaaien in de samenleving, en om mensen tegen elkaar op te zetten. Wat dat betreft hebben ze dezelfde belangen als de extreem-rechtse bewegingen die nu in Europa als paddenstoelen uit de grond schieten. Die willen namelijk óók strijd en polarisatie. Hoe kunnen we dan voorkomen dat deze gevaarlijke brei van onrust en wantrouwen een onomkeerbaar kookpunt nadert? Het beste antwoord op een terroristische aanslag zou logischerwijs juist zijn om de zaak te marginaliseren, en achter de schermen de veiligheidsdiensten gewoon hun werk te laten doen, zonder er verder teveel ruchtbaarheid aan te geven.

Want hoewel bij veel mensen het gevoel ontstaat dat onze vrijheid in het geding is, is dat in het geheel niet het geval. Een terroristische aanslag is namelijk juist een teken dat we in een vrij land leven waarin veel dingen goed gaan, maar waar GÉÉN alomvattende staatscontrole is, en dat mensen dus ook ongewenste daden kunnen plegen die tegen de wil van de meerderheid in gaan. Vrijheid kan dus omschreven worden als de juiste balans tussen veiligheid en privacy. Met teveel veiligheid krijg je een staat waarin terroristische aanslagen niet meer voorkomen. Dat lijkt misschien een prettig idee, maar als ik erbij vermeld dat Noord-Korea zo’n staat is dan kijkt u daar waarschijnlijk iets anders tegen aan. In dat land vinden namelijk NOOIT aanslagen plaats. De staat heeft grip op werkelijk elk minuscuul onderdeel van het leven, en daarom is het ook onmogelijk om een aanslag te beramen zonder dat de Noord-Koreaanse autoriteiten daar achter komen. Aan de andere kant zijn er ook staten waar juist teveel privacy heerst, en waar je eigenlijk alles kan doen omdat elke vorm van centraal gezag ontbreekt. Een land als Libië is daar momenteel een goed voorbeeld van, waar lokale groepen het dan weer wel, en dan weer niet voor het zeggen hebben, zodat er een soort permanente staat van chaos heerst, en het zal daarom ook niemand verbazen dat aanslagen er aan de orde van de dag zijn. Maar aan de andere kant kun je ook weer stellen, dat die chaos voor veel mensen daar een zegen is, aangezien zij 42 jaar lang onder de strakke dictatuur van Ghadaffi hebben geleefd. Dus aan zowel totale chaos als totale controle kleven zeer problematische bezwaren.

Samenvattend kunnen we in ieder geval vaststellen, dat zo af en toe een terroristische aanslag eigenlijk best een geruststellend teken is dat met onze vrijheid weinig mis is. Net zoals ook niet elke inbreker gepakt wordt, of elke fraudeur achter de tralies beland. Na menig incident waar er weer iets gebeurt dat niet gaat zoals het moet gaan, slaak ik dan ook weer een zucht van verlichting: “Gelukkig! Big Brother bestaat nog niet, er gaan nog steeds dingen mis! Leve de vrijheid!” Hoewel ik moet erkennen dat het vlak na een aanslag waar zoveel doden te betreuren zijn wel lastig is om aan de mensen uit te leggen dat het niet goed zou zijn om in een samenleving te leven waar nooit meer aanslagen of overvallen plaatsvinden.

Zo kwam ik vandaag bijvoorbeeld  weer zo’n bericht tegen in de krant van VVD-fractieleider Halbe Zijlstra waarvan ik me afvroeg of hij ze allemaal nog op een rijtje had. Nu gebeurt dat wel vaker met rechtse politici, omdat zij regelmatig krampachtige pogingen doen om de populistische kiezers van de PVV af te snoepen, maar elke keer vraag ik me dan toch weer af waarom men bij de VVD hun liberale principes aan de lopende band met het badwater wegspoelt. Zijlstra noemde teruggekeerde jihadisten een “terroristenleger” en vindt dat zij daarom op basis van het oorlogsrecht behandeld moeten worden. Ten eerste is dit een volslagen idiote benadering, aangezien strijders in Syrië die hun “leger” verlaten om terug te gaan naar het veilige Nederland eerder als laffe deserteurs kunnen worden aangemerkt, en ten tweede zijn terroristen nu juist het tegenovergestelde van een leger. Hun daden zijn een teken van zwakte en wanhoop, geen teken van sterkte en vertrouwen. En meestal eindigen die acties dan ook in zelfmoord of het zogenaamde suicide-by-cop, waarbij men al schietend een zwaar belegerd pand uit rent, de eigen ondergang tegemoet. En dat is ook precies de reden waarom zij nooit een leger kunnen vormen. Ze zijn met veel te weinig, en degenen die er zijn overleven bijna nooit of verdwijnen levenslang in de gevangenis: Terrorisme als ideaal is derhalve een zinloze exercitie die onvermijdelijk leidt tot zelfdestructie.

Nee meneer Zijlstra, het beste wapen wat gebruikt kan worden om terrorisme tegen te gaan is nu juist de vrijheid van meningsuiting. Maar dan niet een selectieve vrijheid zoals nu waarbij de mening van een salafist als “ronselen” wordt aangemerkt. En dat terwijl de ronselende Jehova-getuigen bij mij elk jaar weer onaangelijnd door de straat banjeren! Als de AIVD die mensen nou ook al die jaren in de gaten had gehouden, dan zouden misschien al die islamofobische onheilsprofeten die steeds maar weer de ondergang van de westerse wereld voorspellen niet zoveel aanhang meer hebben gehad!

Robert Jean Konrad